Dlaczego i w jakim celu szkoły współpracują ze środowiskiem lokalnym? Jakie są korzyści tej współpracy?
Każda szkoła stawia sobie za cel współpracę ze środowiskiem lokalnym. Wynika to z jednej strony z idei szkoły jako miejsca kształtującego postawy obywatelskie, z drugiej strony z konieczności sprostania wymaganiom nadzoru pedagogicznego. Nadzór ten może mieć charakter wewnętrzny, sprawuje go dyrektor szkoły lub placówki oświatowej, albo zewnętrzny - sprawowany przez kuratora oświaty. Zakres nadzoru określa prawo oświatowe.
Jednym z narzędzi rozwoju i wsparcia szkół jest ewaluacja. System Ewaluacji Oświaty to projekt, którego celem jest poprawa jakości kształcenia poprzez monitorowanie działań i udzielanie informacji zwrotnych na temat funkcjonowania placówek edukacyjnych. Na stronie https://www.npseo.pl/action/requirements/wymagania_panstwa_wobec_szkol można znaleźć szczegółowe wymagania stawiane szkołom przez państwo. Są to kluczowe cele i zadania, jakie powinny realizować placówki oświatowe, by sprostać wymaganiom nowoczesnego kształcenia.
Wśród wspomnianych wymagań nadzoru pedagogicznego znajduje się także wymóg współpracy szkoły ze środowiskiem lokalnym. Jej celem ma być wzajemny rozwój współpracujących instytucji, a także rozwój uczniów, którzy są bezpośrednimi beneficjentami realizowanych działań.
Współpraca powinna opierać się na wykorzystaniu zasobów kooperujących instytucji. Zasoby te mogą mieć charakter materialny, np. baza lokalowa i sprzęt, albo niematerialny - np. wiedza i kompetencje osób.
Ważną kwestią poruszoną w wymaganiu jest celowość realizowanych działań kooperacyjnych. Powinny one każdorazowo skupiać się na nadrzędnym celu, jakim jest rozwój potencjału środowiska poprzez efekt synergii - współdziałanie daje wówczas efekt przerastający sumę poszczególnych działań. Współpracę powinien poprzedzić namysł nad tym, jakie są aktualne potrzeby i wzajemne możliwości partnerów.
Szkoła powinna być aktywna w środowisku lokalnym. Co to znaczy? Przede wszystkim powinna być świadoma oczekiwań społecznych w swoim środowisku i wychodzić z inicjatywą w kierunku ich realizacji. To od szkoły właśnie oczekuje się, że będzie inicjatorem działań, że będzie kopalnią pomysłów na wspólne przedsięwzięcia. Współpracę z innymi instytucjami szkoła winna traktować jako proces, długofalowe działanie, które przyczynia się ostatecznie do tego, że całej lokalnej społeczności żyje się po prostu lepiej.
W zależności od miejsca, w którym znajduje się szkoła może ona współpracować z innymi instytucjami bądź organizacjami. Wybór partnerów do wspólnych projektów powinien by podyktowany świadomą analizą zbieżności lub różnic w celach i sposobach działania placówki edukacyjnej i potencjalnego partnera.
Szkoła, realizując cele edukacyjne i wychowawcze, może może nawiązać współpracę między innymi z:
Można stwierdzić, że szkoły w dzisiejszych czasach nie mogą ignorować kwestii współpracy międzyinstytucjonalnej. Z jednej strony, jak zostało powiedziane wyżej, wynika to bezpośrednio z wymagań Systemu Ewaluacji Oświaty i Nadzoru Pedagogicznego, z drugiej strony jest to konieczność, mająca uzasadnienie w coraz większej interdyscyplinarności działań w ogóle - czy to w nauce, gospodarce, czy kulturze.
Szkoła jest bez wątpienia jednym z miejsc, w których dziecko uczy się wartości. Nie do przecenienia jest wartość współpracy, która zostanie przyswojona tylko wówczas, gdy uczeń będzie miał możliwość osobiście doświadczyć w szkole jej przejawów. Współpraca placówki edukacyjnej ze społecznością lokalną niesie zatem wiele korzyści i powinna być praktykowana jak najczęściej.